fıtrat

icinde;
menfat, cıkar, kin, nefret, gurur, kibir, sinir, küfür, öfke, sevgi, merhamet, adelet, eşitlik, kavramları bulunan dusunen varlıgın özü.

'insan doğası' diye çevirilebilir.

türkiye cumhuriyeti'nde adalet ve kalkınma partisi'nin sömürdüğü kelimedir.

"bu işin fıtratında var."

bu kadar kokuşmuşluğa anca böyle kılıf bulunabilirdi.. pes !!

yaradılış, hilkat.

varlıkların dış tesirlerden etkilenmemiş, bozulup yozlaşmamış halleri için kullanılan kelime . allah'ın bizi yarattığı hali korumaktır.
örnekle açıklayacak olursak;
''kıskançlık onun fıtratında yoktu.''

Son zamanlarda serbest çağrışımın kralını yapan kelime. Fıtrat deyince zihinlerde canlanan kişi ve manzara insanların yüzde sekseninde aynı.

Alarm saatiyle yattığın saat arasındaki farkı hesaplayıp üzülmek bu hayatın fıtratında var mesela.

'El ibtida'u vel icad' yani, taklit edilmeksizin, sadece yaratılmış olana özgü ve onu benzerlerinden ayırt etmeye yarayan yaradılış biçimi.

batirmak da fitrattir, kurtarmak da.
her yaratilan, fitrati üzerine yasar. ancak fitratini degistirmeye calisan sadece insandir.

dervis suya düsen akrebi kurtarmak ister, elini uzatinca akrep sokar. dervis tekrar dener, akrep yine sokar..
bunu görenler dayanamaz dervise: "iyilik yapmak istedigin halde sana zarar verene daha n diye yardim edersin be adam?" diye sorarlar. dervisin cevabi söyle olur:
"akrebin fitratinda sokmak var, benim fitratimda ise yaratilani sevmek, merhamet etmek; o fitratinin geregini yapiyor diye ben niye fitratimi degistireyim?"

(bkz: insanın mayası)

fıtri olarak her fıtrat islam fıtratı üzerinedir. zamanla vicdana muhalif işler yapılarak ya vicdan yaralanır ya öldürülür.bu da fıtrata akseder.

bazen fıtrat bozulur ya da ölür bozuk fıtrattan sağlıksız tahliller çıkar.bu açıdan islam fıtratı üzere yapılan her tahlil daha sağlıklıdır.

örneğin dünyanın en dürüst kitlesi küçük çocuklar kitlesidir.

Bir rte klasiği.

en son tvde bir filmin altyazısında gördüğüm sözcüktür. amerikan filmi ve bir adam diğerine şöyle diyor. "bu işin fıtratında var."

film komedi filmi olmadığına göre çevirmen herhalde dalgacı bir arkadaştı. samanyolu tv'deki western filmi dublajlarını hatırladım. kovboylar kahvaltıya oturuyor, dua ediyorlar: allahım hamdolsun bize verdiğin nimetlere...

madencilikte "ölüm" olarak kendini var eden hede. kim mi diyor? (bkz: malum şahıs)

301 madencinin ölüm nedeni, bu işin fıtratında bu var.