bugün

Devlet ve kamu tüzel kişileri tarafından toplanan kamusal gelirlere verilen addır.
şeyh bedrettin'in eserinin de adıdır aynı zamanda.
şeyh bedrettin düşüncelerini ortaya koyduğu, günümüz materyalist anlayışı ile öznel idealizmi arasında yer alan eser.

(bkz: şeyh bedreddin)
2-3 sene once bulunmasi cok zor bir kitapti. uzun suren aramalar sonucunda sahaflar carsisi'nda bulabildim. neden yeni basimlari yapilmaz merak etmekteyim. cok ilginc fikirleri var seyh bedreddin'in. her seyden once tam bir materyalist. bedreddin varidat'a cennet, huri, cehennem vs gibi meselelerin zahiri inancinda oldugu gibi ahiret ile degil bu dunya ile ilgili seyler oldugunu iddaa ederek basliyor. kainatin kadim yani baslangicsiz oldugunu, kainatin tanri ile ayni seyler oldugu icin yaratilmadigini, oncesiz ve sonrasiz oldugunu ve bundan dolayi kiyametin kopmayacagini iddaa ediyor. o'na gore olumden sonra dirilme yoktur. cennet ve cehennem insanin dunyadaki iyi ve yahut kotu durumlarindan ibaret olan seylerdir. yani bu dunyada mutluysan cennette, mutsuzsan cehennemdesindir demeye getiriyor. tanri'nin gucunun herseyi yapabilecegine inanmiyor, o'nun gucunun ancak esyanin tabiatinda olani olani yapmak ve istemekle sinirli oldugunu iddaa ediyor. yani o'na gore mesela ates tanri dahi istemis olsa bir kimseyi islatamaz, ancak yakabilir.

dinler ve mezhepler arasinda fark gozetmemek gerektigini ileri surup, topraklarin yoksul halka esit bir bicimde paylastirildigi bir toplum duzeni vaadediyor. idam edilme sebebinin dini gorusleri mi yoksa siyasi sebebler mi oldugu muallaktadir. siyasi sebebler kanimca biraz daha agir basan bir sebebtir.
Akla gelen, içe doğan düşünce demektir. Bu tanım Şeyh Bedrettin'in tanınmış eserinin adının anlamını da açıklar aynı zamanda.
gelirden farklı olarak gayrisafi tutarları ifade eder ve devletin nüfuzunu kullanması sonucu elde edilir.
ilham,tanrıdan gelen düşünce.
Şeyh Bedreddin'in düşüncelerini yazdığı eserin adı. Orijinali arapça yazılan varidat daha sonra türkçe'ye çevrilmiştir.

  alıntı

Ulu Tanrı âyeti kerimede buyurmuştur ki: "Doğrusu biz emaneti göklere, yeryüzüne ve dağlara sunduk." Bilgi sahibi kişiler bu emanetin Allah’ı anlamak olduğunu söylemişler. Ben, bu sözle, Allah’ın sureti anlamına geldiği düşüncesindeyim, çünkü Âdem, Allah’ın sureti biçiminde yaratılmıştır. Onun sureti bütünün suretidir ve yalnız insanda bulunur, başka varlıklarda bulunmaz.

 alıntı

Allah, adem'i kendi suretinde yaratmışsa biz de adem'in çocukları olarak allah'ın suretindeyiz sonucuna varabiliriz.
şeyh bedreddin 600 yıl önce ne de güzel yazmış. Biz 21.yüzyılda hâlâ sakız çiğnemek orucu bozar mı? Onu tartışıyoruz.
Kainattaki Gelir gider dengesi :

Kainatta mükemmel bir dengenin, harikulade bir ölçünün ve çok ince bir dağıtım mekanizmasının işlediğine, bütün fen ilimleri şahittir.

Mesela; güneş ve onun yörüngesinde dönen gezegenler, öyle bir ince hesap ve ölçü içinde dönüyorlar ki, zerre miktar o ölçünün dışına çıksa, bütün kainatın nizamı ve sistemi yerle yeksen olacak. Hatta dünyanın güneşe karşı bir derece ile duruşundan mevsimler oluşuyor. O dereceden milim sapsa mevsimler oluşamıyor.

insan şu kainatın küçük bir misali, geniş bir modeli olmasından, insanın vücudunda da öyle bir gelir gider dengesi vardır ki, bu denge bozulduğunda insan hayatı söner. Yani kainat üstünde görünen denge, ölçü ve dağıtım mekanizması, aynı şekilde insanda da vardır. insanın yemek yemesi vücudun bir geliri iken, o yemeği enerji olarak vücutta kullanılması bir giderdir.

insanların doğumları gelir, ölümleri bir giderdir. Bu doğum ve ölümler şayet bir denge ve hesap içinde olmaz ise, dünyanın dengesi ve intizamı bozulur. Askeri kışlada asker alımları ve teskereleri nasıl bir hesap ve denge içinde ise, dünyadaki canlıların doğum ve ölümleri de bir ince hesap ve denge üzerinedir.

Yağmurların yağması, sular açısından bir gelir iken, suların tüketilmesi de bir giderdir. ikisi arasında bir denge gözetilmez ise, dünyada yaşam kalmaz.

Mesela; sürekli yağmur yağsa, ama gider biraz az olsa, belli bir süre sonra dünya sular altında kalır. Demek suların gelir ve gider dengesi hesap edilip gözetiliyor. Böyle örnekleri çoğaltmak mümkündür.