argumentum ad hominem

lat. kişiyle ilgili, kişiye dair. bir tartışma sırasında konudan uzaklaşarak kişinin tartışılan konu hakkındaki görüşlerini değil kendisini eleştirmek, ya da kişiye farklı, alakasız konularla saldırmak.
örnek:
-x dindar bir kişi olduğu için evrim teorisi hakkındaki görüşleri dikkate alınmamalıdır.(ad hominem yapılmıştır, x kişisinin yaşam tarzı değil, evrim konusundaki görüşleridir söz konusu olan)

mehmet ali kılıçbay ın geçen hafta ki yazısında değindiği kavram *

hiç bir tartışma ad hominem olamaz...

'roma' yöresinden bir halk türküsü.
(bu diyarlarda da oldukça popülerdir.)

çok memleketler gezdim
neler gördüm görmedim
şu kocaman dünyada
senin gibi görmedim

öyle bir yar istemem
istesemde istemem
güller bitti dilimde
nasıl diyeyim bilmem

ad hominem ad hominem
sağdan soldan ad hominem

aom aom aom aom aom

ateş olmayan yerde
duman tütmezmiş derler
zaman zaman halini
bir görseler gülerler

böyle bir yar istemem
istesemde istemem
güller bitti dilimde
nasıl diyeyim bilmem

ad hominem ad hominem
sağdan soldan ad hominem

aom aom aom aom aom

(bkz: chewbacca defense)

ana bacı katmak gibi birşey olsa gerek.

mesela bir benzeri;

A kişisi X'i savunuyor.
P grubu X'i ve Y'yi savunuyor.

o hâlde A Y'yi savunuyor.

kişileri fikirlerle özdeşleştirmekten geliyor, hatta hominemin kökeni erkek sanıldığından feministler bi de ad feminam uydurmuş da sonra kökün insan olduğu anlaşılmış. ingilizcesi logical fallacy'dir.**

mantık veya nedenden çok kişisel düşünceleri dayanak almak.

(bkz: uludag sozluk/#2444810)

uçan kurbağa

1. çok komik bir yaratıktır.
2. çok komik bir yaratık olduğunu düşünen mallardan daha komik değildir.

işte şurada bir örneğini görmekteyiz. inceleyin, sözlükte daha çok bulacaksınız.

ad yalan sikeyim inananı dedirtmeye calısan kişinin çırpınışları.

(bkz: ad populum)

çoğu insanın bilip bilmeden kullandığı, kendi yaptığı halde suçunu size attığı.

aşırı faşistlikleriyle beni gerse de yine de fena sayılmayacak fransız black grubu.**

mantiksal safsata* mefhumunun en bilinen emsallerinden biri; arguman ele$tirisine, arguman'i baz alarak degil, arguman sahibinin ozelliklerini lekeleyerek, kucuk du$urerek ba$lama hadisesi. voyvo'nun kotu emellere -muftuoglu- alet edilmi$, evi ba$ina yikilasi bir $ekli..
hemen orneklendireyim hacim:

-ekonominin duzeltilmesi icin akp hukumetinin gerekli adimlari atmadigini du$unuyorum..
-siktimin komunisti seni. (bunu diyen $unu da dedi: "ataturk gericidir" yaylalar, yaylalar atilla yayla'lar..)

kavram kavransin diye kiyagim olsun:
bu kadar anlattim. anlamadigini soylemeye yeltenen gerizekali sozum sana,

hande yener mi dinliyorsun sen?

(bkz: melih gökçek)

öne sürülen bir tez veya bir iddia karşısında verecek cevabı olmadığından konuyu saptırarak karşısındaki kişinin özelinde farklı noktalara çekme halidir. evrim teorisi savunucuları ile tartışırken sıklıkla görebilirsiniz. söyleyecek birşeyleri kalmadığında konuyu getirip meşhur harun yahya'ya bağlarlar. ve o şahısa saldırarak muarızını altetmeye çalışırlar. oysa ki kendilerinden istenilen sadece bilimsel bir kanıttır. komik duruma düşmekten bile çekinmeden yaparlar bunu. ayrıca bunların karşısında yer almasına rağmen benzer mentıksal safsata yöntemiyle darwin yahudiydi öyleyse evrim kötüdür diyen türeveri de mevcuttur ama genelde azınlıktadırlar. sonuçta bu tür adamlara sadece ayar vererek onları yola getrebilirsiniz. tabii cıvataları sürekli ayar yemekten yalama olup ayar tutmaz hale gelmemişse.

michael shermer'ın why people believe weird things kitabının önemli kısımlarından olan how thinking goes wrong: 25 fallacies that lead us to believe weird things'de paranormal olaylara inananların sürekli içine düştüğünü iddia ettiği mantık hatası.

misal, "darwin yanılıyor zaten intihar etmek istiyordu, annesi de kötü kadınmış diyorlar"

işte burda ad hominem'i doruklarına çıkarmıştır söz söyleyici.

mesela, Hayır diyen darbecidir diyerekten insanların düşüncelerinin nedenini sorgulamadan o kişiye kişilik özelliklerinden baskı uygulamak ad hominemdir.

bad religion un son albümlerinde * yardırdığı şarkıdır. buram buram bad religion kokar.

sözlükte yapılan siyasi tartışmaların büyük bölümünde gördüğümüz inanılmaz mantık hatasıdır. fikri acizliğin sonucudur. tartışılan konuya ilişkin bir argümanı olmayan kişi karşısındaki kişiye saldırarak üste çıkmaya çalışır yada argümanını kuvvetlendirir.
örneğin cumhuriyetin ilk yıllarını yada atatürk'ü eleştiren adama onun argümanının geçersiz olduğunu ıspatlamak, yada kendi argümanını sunmak yerine (bkz: vatan haini) yazan adamın yaptığıdır. (vatan hainidir o ayrı)
yok yok daha iyi örnekler verebiliriz.

örnek bir
serdar turgut: bu ülke de kadınlara değer verilmediğini görüyoruz. öyle ki günümüzde kadın da erkek gibi sabahtan akşama kadar çalıştığı halde hem toplumda ikinci sınıf vatandaş olarak görülüyor hem evde hizmetçi olması bekleniyor.

ben:top musun lan sen? aaa ahaha serdar tooop(!) serdar tooopp. ne lan ibne gibi konuşuyon. öle karı marı bilmem ne. vurduruyon mu olum sen. ya bu dediğini toplar bile söylemez serdar git allasen ya. tartışmam ben bu konuyu o kadar yani.

misal 2
ünlü bi yazar: karma iyi bir şeydir. çünkü karma sayesinde insanlar iyi yazmaya çalışırlar. hatta bazı yazacaklarına otosansür uygularlar. böylece okuyacak insanların canını sıkıp eksi almaktan çekinirler böylece empati kurmayı öğrenirler.
bak mesela karması yüksek olanlara böyle karıya kıza yavşamalı, bekarette neymiş namus insanın içinde gibi entryler girmişlerdir ve karmaları çok güzel hızlı bi şekilde artmıştır. ben karmamı böyle uzun uzun anlattığım bilimsel konulara ve edebi metinlere borçluyum mesela.

ben: şimdi sen böyle karıya kıza yavşadığına göre yavşaksın. yavşak olmana rağmen karman 1000 olduğuna göre sözlük yavşakları ödüllendirmektedir. ve ayrıca demek ki karması yüksek olanlar yavşaktır. yavşak adamın hiç bi söylediğine güvenilmez demek ki karma kötü bi şeydir.

Ortaya atılan tez'e değil, ortaya atan kişiye saldırmak biçimindeki eylemin adı. Bugün, Taraf gazetesindeki köşe yazısı nedeniyle, Perihan Mağden için söylendi: Türkiye'de tezlere saldırmak yerine insanlara saldıran kişi olarak nitelendi. Bu entrinin yazarı, bu sıfatın Perihan Mağden'e cuk oturduğunu düşünüyor.

şivesi bozuk a kişisi ile diksiyonu iyi b kişisi politika hakkında tartışırken, a kişisi b kişisinin görüşlerini çökertirse ve b de çirkef biriyse "sen siyaset tartışacağına önce insan gibi konuşmayı öğren." derse, bu bir ad hominem örneğidir.

(bkz: kavgada söylenmeyecek latince sözler)

sarkazmın şanındandır; ki zaten söyleyecek kişinin bu kelime topluluğunu duyma olasılığı çok düşük olduğundan ancak gönül gözünden bir seyirme olarak yakalayabiliriz. reha muhtar nam reel hugo' nun telefon tuşlarından bağımsızlaşıp toplumsal içeriği eşeleme görevini nebi bir peygamberce kuşanmasından itibarendir ki sürüp gider bu hadise. ta ki iğrençliğin dibine vurup, aristoteles' i zayi mezarında ters döndürüp, esra ceyhan' ı aramızda para toplayarak uzak bir galaksiye atıp, din-siyaset-3. şahıs röntgen saplantısı ve ben değeri tiryakiliğini bırakıp safi kollektif bilinçte boğulana dek...

ne kızdım lan gece gece...selametle...