avrupa hun devleti vs osmanlı devleti

öncelikle ikisini farklı soylar kurmuş gibi bir boyuta taşımadan bu iki türk devletini irdelemek gerekirse:

avrupa hun imparatorluğu roma'ya kadar yürüyüp, papaya af dileterek avrupada daha büyük bir travma yaşatmıştır.
450'li yıllarda yıkılmış olan ve 100 küsür yıllık kaç devlet vardır avrupanın halen böylesine çok bildiği?

osmanlı'da avrupaya bir travma yaşatmasına karşın bu avrupa hunları düzeyinde olmamıştır.
osmanlı daha çok türk kökenli doğu roma etkisi yaratmıştır. 600 küsür yıllık ömründe ancak viyana'ya yürüdüğü vakit avrupalılar hunları yeniden anımsamıştır.

osmanlı'nın avrupa hunları kadar travma yaşatamamasının bir sebebi 600 yıl yaşamasına rağmen bu 600 yılın tamamının orta avrupada geçmemesinden dolayıdır. viyana ve budapeşte dolaylarına hızlı bir şekilde gelinmemiştir işin aslında. ancak avrupa hunları kısa sürede doğu avrupadan roma'ya dek yürümüştür.

dönemlerine kıyasen ikisi de en büyük askeri güçlerdendir.
ancak bazı tarihçilere göre avrupa hun devleti ulaştığı en parlak dönemde askeri açıdan rakip tanımamakla birlikte türk tarihinin diğer ülkelere kıyasla ulaştığı en ileri noktadır.

yıkıldıklarından sonrasına göz atmak gerekir ise şayet bu noktada osmanlı'nın ön plana çıktığı görülecektir.
osmanlı'nın yerleşik hayatta oluşu, kurumsal bir yapıya sahip oluşu hakim olduğu pek çok toprakta silinmez izlere imza atmasına sebep olmuştur. avrupa hunları ise yıkıldıktan sonra gerilerinde yalnızca kıyamete dek bitmeyecek bir korku bırakmışlardır.