mübeccel kıray

Sevenleri ve arkadaşları ona "Beco" derlerdi. Kent sosyolojisi alanında öncü çalışmalar veren, Türkiye modernleşmesinin sancılarını en iyi aktaran bilim insanlarından biri oldu. 1923'te doğan Kıray'ın öyküsü Cumhuriyetin öyküsü ile iç içe geçti. "Soğuk Savaş" döneminin en baskıcı yıllarında Türkiye'de Toplumbilim öğrenmek ve öğretmek, araştırma yapmak için olağanüstü güçlüklere göğüs gerdi.

Umudunu ve mücadele gücünü hiç yitirmedi, öncü araştırmalara ve kuramsal modellere imza atmış, çok değerli öğrenciler yetiştirdi. 1944'te Ankara Üniversitesi Mezunudur. 1946'da Ankara Üniversitesi'nden antropoloji alanında doktora derecesi aldı. 1960 yılında ODTÜ Sosyal Bilimler Bölümü'nün gelişmesine emek verdi. 1973'te Morris Ginsberg Fellow" olarak Londra Ekonomi Okulu'na gitti.

Dönüşünde önce iTÜ'de, 1982'den sonra da Marmara Üniversitesi iktisadi ve idari Bilimler Fakültesi'nde çalıştı. Bu arada bir yıl, Teksas Üniversitesi'nde ders verdi. 1989'da emekli oldu. 2007'de istanbul'da yaşamını yitirdi.

Çalıştığı süre içinde Norveç bergen Üniversitesi, Kahire Amerikan Üniversitesi, ABD Berkley Üniversitesi ve Zürih teknik Üniversitesi'nde seri konferanslar verdi. ODTÜ Mustafa Parlar Ödülü, Eskişehir Anadolu Üniversitesi Fahri Doktor ünvanı ve Aydınlanma Kadınları Ödülünü aldı. Mübeccel Kıray, 1994 yılında Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA) şeref üyeliğine seçildi. Türkiye'de sosyolojinin üniversitelerde kurumsallaşmasında önemli rol oynayan ve toplumsal değişmeyi el alma tarzı ile bir ekol oluşturdu.