saatleri ayarlama enstitüsü

yanılmıyorsam Psikanalizden bahseden ilk yerli edebi eserimiz. Türk edebiyatının usta yazarlarından ahmet hamdi tanpınar'a ait ismiyle müsemma işbu eser yazıldığı dönemin havasını, toplumsal yapısını Hayri irdal karakterinin gözünden ironik ve ince bir mizahi dille anlatır. Batılılaşmaya çalışırken eline yüzüne bulaştıran, bireyleri arasında maddi/manevi uçurumlar bulunan ve var olma mücadelesi içinde bir toplum, adalet anlayışı ve bürokrasisiyle vatandaşını çıldırtma noktasına getiren bir devlet, gerçeklik ve çıkar çatışması içerisinde kaybolmuş karakterler yansıtılır. bu noktada hayri irdal ile halit ayarcı iki farklı düşünce yapısının sembolü olmuşlardır. Birisi gerçeklikten kopamayan kendi halinde ve çekingen, diğeri ise cüretkar, oportünist ve ikna kabiliyeti yüksek kişiliktedir. birebir benzetilemese de cahilin cesareti bilenin hezimeti misali bir durum vardır ortada. hayri irdal'ı daha çok kendime benzettim okurken, halit ayarcı ise olmam için gösterilen rol model gibiydi..

günümüzde de hemen herkesin dimağında olan geçmişe özlem yazarın maharetli anlatımıyla vücut bulur. yer yer dikkati çeken noktalar fantastik edebiyatın sınırlarına dayanmıştır. eski ile güncelin çatışması, psikolojiye etki eden çeşitli yaşanmışlıklardan dem vurulur. aile, kadın erkek münasebetleri ve babalık psikolojisi iç burkan detaylarla süslenmiştir.

sosyal yapımızı çok güzel özetleyen ve dikkatimi çeken bir nokta ise; kitabın sonlarına doğru bahsedilen insanların toplumdaki yenilikleri benimser gibi görünüp bu yenilikleri kendi yaşamlarına uyarlamakta katı muhafazakar tavırlarından asla vazgeçmedikleri görüşü olmuştur.

saatleri ayarlama enstitüsü ise tam anlamıyla bürokrasi denilen balonu gıcırdatarak hicvetmek için kullanılan bir simge gibi geliyor bana. velhasıl halen birçoğumuzun farkında olduğu ve dile getirdiği bu toplumdan bir cacık olmaz görüşünün altında yatanları çok hoş bir şekilde*anlatmıştır.

eski türkçe kelimelerin mevcudiyeti okurun dikkatini çekecektir. yazıldığı dönemde okur için güçlük oluşturmayabilecek olan bu durum günümüzde sorun teşkil edebilir. sözlük sayfalarına müraacat etmek zorunda kalacaksınız belki ama olsun kelime haznenizi genişleterek mutlu bir biçimde ayrılmış olacaksınız bu çabadan.