büyükbaba paradoksu

Dede paradoksu, zamanda yolculuk ile ilgili bir paradokstur. ilk defa, bilim-kurgu yazarı René Barjavel tarafından "Le Voyageur Imprudent" (Tedbirsiz Seyyah) adlı romanında bu paradokstan bahsedilmiştir.

Paradoks şudur: Zaman yolculuğu yapan birinin geçmişe gidip dedesinin, babaannesiyle tanışmadan önce ölümüne sebep olduğunu düşünelim. Bu durumda zaman yolcusunun doğumu mümkün olmayacaktır. Böylece geriye dönüp dedesini öldürmesi de mümkün olmayacaktır. Bu durum paralel evrenlerin mümkün olabileceği yetisini yaratır. vikipediden alıntıdır.

--spoiler--
Back to the Future‘dan örnekle; Marty 1955 yılında babasını araba kazasından kurtarınca anne ve babasının karşılaşmasını engellemiş olur. Bu nedenle kendi varlığı tehlikeye girer. Bunu önlemek için anne ve babasının okul balosunda öpüşmesini sağlaması gerekmektedir. O önemli an yaklaştıkça Marty’nin kardeşlerinin fotoğraftan birer birer kayboluşunu ve Marty’nin varlığını koruma çabalarını izleriz.
--spoiler--

Zamanda yoluculuk yapabilen bir makine düşünün. Bu makineyle ebeveynlerinizin tanışmadığı bir döneme gidip anneninzi/babanızı etkileyip onların evlenmemesini sağlamak sizin doğmamanıza neden olur. Ama siz gelecekten geldiğiniz ve varlığınız kesin olduğu için böyle bir sey mümkün değildir.

Ya da mümkündür.

Siz yine doğardınız ama anneniz babanız farkli olurdu. Siz kendi döneminize döndüğünüzde her sey çok farklı olurdu.

görsel