bugün

melih cevdet anday

Kadir Raşit Paşa, ispanya sınırına yakın bir yerde bulunan Fransız köyünü öylesine sever ki, soyadı kanunu çıktığında, soyadı olarak o köyün adını alır. Çocuk doktoru Kadir Raşit Paşa' nın yeğeni Melih Cevdet de, o köyün adını şiir kitaplarının kapağına taşır: "ANDAY"
Çağdaş Türk şairlerinden Melih Cevdet ANDAY 1915 yılında istanbul da doğdu. 28 Kasım 2002' de solunum ve böbrek yetmezliği sonucu 87 yaşında hayatını kaybetti.
Milli Eğitim Bakanlığı Yayın Müdürlüğü' nde danışmanlık, Ankara Kitaplığı' nda memurluk ve gazetecilik yaptı. Akşam ve Cumhuriyet Gazeteleri' nde deneme yazıları yazdı.1954' ten sonra bir süre istanbul Belediye Konservatuarı Tiyatro Bölümü' nde fonetik- diksiyon öğretmenliği yaptı ve oradan emekli oldu.
Melih Cevdet Anday; şiire Gazi Lisesi nde arkadaşları Orhan Veli ve Oktay Rıfat la başladı. "Varlık Dergisi" nde birlikte yaptıkları bir çıkışla, Veli, Rıfat ve Anday Türk şiirine yeni bir anlayış getirdi. Kentte yaşayan küçük insanların sorunlarını lirizme, ahenge, sese sırt çeviren bir sadelik içinde ele alıyor, şiire girmez denilen konulara, sözcüklere özellikle ağırlık veriyorlardı. Yaptıkları denemeler edebiyat çevrelerinde büyük ilgiyle karşılandı, tartışmalara yol açtı.
1941' de Orhan Veli, M. Cevdet Anday ve Oktay Rıfat üçlüsü, şiirde varolan aşırı duygusallığa, şairaneliğe, basmakalıp söyleyişe başkaldıran şiirlerini “GARiP" adıyla bir kitapta topladılar. Kitaba koyulan Garip adı zamanla hem üç şairi yansıtan bir kimlik kazandı hem de Türk şiirinde yeni başlayan akımı yansıttı. Şiirde her türlü kurala ve önceden belirlenmiş kalıplara karşı çıkıp kuralsızlığı kural edindiler. Şiirin ölçü, uyak ve dörtlükle ilgisiz olduğunu, özgür yazılması gerektiğini savundular ve şiirin konularını genişlettiler. Konuşma dilini şiire dahil ettiler; "nasır" gibi bayağı bir sözcüğün de şiirde kullanılabileceğini gösterdiler. Halk deyişlerini şiire aktardılar. Bütün bu aykırı özellikleriyle şiir gibi görünmeyen ve Türk Edebiyatı içinde tepki toplayan Garip Akımı, ancak günümüzde anlaşılabildi.
Anday' ın şairliği, tüm şiirlerinin derlendiği "Sözcükler " de de görülebileceği gibi durmadan gelişmiş sürekli bir gelişme göstermiştir. Yapıtları Rusça, Fransızca, ingilizce, Bulgarca, Yunanca, Sırpça' ya çevrilmiştir. UNESCO' nun Courrier dergisi 1971 yılında onu Cervantes, Dante, Tolstoy, Unamuno, Seferis ve Kawabata düzeyinde bir edebiyat adamı olarak gördüğünü açıklamıştır. *