sid meier s civilization 5 brave new world

9 temmuz da çıkmış olan, oyunun 2. resmi eklentisidir. civilization 5'in üstüne çok fazla şey koymuş adamlar.

civilization 5 için gelen son ek paket. bundan sonra 5 serisi için başka ek paket gelmeyeceğini de düşünürsek, hayranların artık 6 yı beklemesi gerek.

yeni bir sürü özellik var ama en belirgin olanlardan bahsedelim kısaca;

trade route : caravan ve cargo ship ler ile belirlenen 2 şehir arasında ticaret yapılabilmesi. kendi şehirleriniz arasında da olabilir city-state ler ile olabilir, ayrıca AI ile de. trade route sayısı ise wonderlar ve bilimsel yeni çalışmalar sayesinde arttırılabiliyor. dikkat edilmesi gereken tek şey ticaret yaptığınız şehirler arasında dini baskılarında iki şehir arası taşınması. belirlediğiniz 2 şehrinde dini inançları aynı ise sorun yok.bu özelliğin oyunu stratejik olarak derinleştirdiğini söylemek zor ama eğer hatırı sayılır kadar trade route sahibi iseniz ekonomiye katkısı büyük oluyor.

Yeni medeniyetler : venice, sweden, denmark, morocco ve daha bi sürü medeniyetler oyuna ilave edilmiş. tabi ki hepsinin kendine has özellikleri var. venice extra trade route avantajını elde tutarken, sweden snow tile lerden extra +1 food alıyor. portugal ise kendine özgü naval unit sayesinde okyanuslara herkesden daha erken açılabiliyor ayrıca naval unitlerine +1 movement verilmiş. tabi büyük ihtimal osmanlı ile oynayacğınızı düşünürsek bunlar çok da önemli değil.

brave a new world da ilginç değişiklerden biri de eğer oyuna ilk başladığınızda setup game de allow policy saving i işaretlemediyseniz, oyun içinde policy hakkı kazandığınızda sizden yükseltmeyi o turda istiyor. daha önce ki serilerde policy tree de bildiğiniz üzere utopic project alternatifi vardı ve bunun için 5 policy hakkı gerekiyordu. bu yüzden 5 policy biriktirmeniz gerektirdiğinde kazandığınız turda policy hakkını es geçebiliyordunuz. bu özellik utopic project kaldırıldığından dolayı çıkartılmış oyun dinamiklerinden. hazır policy demişken, en çok ilgi çeken yeniliklerden biri de policy menüsünden ideology seçebiliyor olmanız. ideology seçebilmeniz için modern çağa ulaşmış olma şartı var. açıkcası oyunun kırılma noktası burası oluyor. freedom, order ve autocracy den birisini seçebiliyorsunuz. hepsinin özelliği farklı tabi. kısacası oyunu nasıl bitirmek istediğinizle alakalı. eğer space race ile bitirecekseniz oyunu size daha fazla research puan lazım olduğu kesin. o yüzden order ı seçmelisiniz. eğer klasik tarzda conquest şekilde yani toplarım ordumu dalarım alayına diyorsanız autocracy i seçmelisiniz ki hepsinin kendi içinde upgradeleri ayrı ayrı. ideolojinizi seçtikten sonra kazandığınız policy hakları ile geliştirebilirsinizde. mesela autocracy nin içinde ordunuzu geliştirebileceğeniz elite forces ve mobilization gibi upgradeler var ayrıca ordunuzun ekonominize zarar vermesini engelleyebilmeniz için -%33 maintanence cost gibi avantajlarınız da var. freedom u ise sadece united nations da politika ile oyunu kazanmayı düşünüyorsanız seçmenizde yarar var.

oyunda AI ye üstünlük kurabilmeniz için medeniyetinizin kültür seviyesi çok önemli. culture puanlarını da en iyi wonderlar sayesinde elde edebiliyorsunuz. eğer yeteri kadar kültürel gelişiminizi tamamlayıp üstünlük kurduysanız diğer medeniyetlerin liderlerinin size kan kustuğunu göreceksiniz. oyunun en çok konuşulan özelleiklerinden biri de culture seviyenize direk etki eden arkeolojik araştırmalarınız. bilimsel olarak yeterince ilerlediğinizde arkeologlar productions menusunde açılıyor şehirlerin. arkeologları tarihi mesirelere gönderip kazılar yaptırdığınızda iki sonuç çıkıyor karşınıza. işte karar anı; bu tarihi kalıntıları bulunan tile den alıp müzelerde sergileyebilir böylelikle turizm puanınızı arttırabilirsiniz ama bunun bir bedeli var, kazı yapılan tile deserte dönüyor ve ne food ne gold ne de production alamıyorsunuz o tile den. 2. seçenek ise tarihi kalıntıların çıkarıldığı yerde kalıp size culture puanı olarak geri dönmesi. ama bu size turizm puanı kazandırmıyor. o yüzden desert e dönen tile şehrinizin gelişimini sekteye uğratmayacaksa ilk seçeneği seçmeniz en mantıklısı.

en yeni özelliklerden biri de world congress. oyun içinde bütün ülkelerle tanışmayı başardığınızda world congress e katılma hakkı da kazanmış oluyorsunuz. peki ne bu? oyunun ilerleyen zamanlarında diplomatic victory kazanmanıza yarayan united nations un önceki çağlardaki versiyonu. world congress oyunun ilerleyen bölümlerinde united nations a dönüşüyor zaten ama world congress ile diplomatic victory kazanmanıza izin yok. art funding, choose host, historical landmarks, international games gibi bi sürü konuyu oylamaya sunabilirsiniz. her ülkenin 2 oyu var. ayrıca allied ilan ettiğiniz city-state lerde sizin tarafınızda oy kullanabiliyor. o yüzden city-state ler ile mümkün oldukça iyi geçinmek kilit nokta. ayrıca kongreyi düzenleyen evsahibi ülkenin ekstradan 1 oyu var.

city-state etkileşimi oyunun en stratejik kilit noktalarından bir tanesi. onları işgal etmek yerine onlarla allied olup world congress yada united netions da kendi tarafınızda oy kullanmalarını sağlayabilirsiniz ama diplomatic victory ile oyunu sonlandırmayacaksanız bunun da bi önemi yok. bu yüzden haritanın kritik noktalarında ki city-state leri işgal edebilirsiniz. çünkü onlarla allied olmak için oyunun ilerleyen zamanlarında göreceksiniz ki bi sürü para akıtmışsınız. buna gerek yok. bu noktada city-state leri sadece diğer ülkelerle aranızda tampon bölge oluşturmak için kullanmanız yararınıza olur. ayrıca haritanın teeee diğer ucundaki ülkenin dibindeki city-state ile allied olup dibindeki ülkeyi tedirgin de edebilirsiniz. eğer bir ülkeye savaş açacaksanız (ki bu civilization serisinde en kolay iştir ne de olsa universalis gibi casus belli felan da istemiyor) hemen dibindeki city-state ile allied olup AI nin bütün savaş planlarını altüst edebilirsiniz.

AI için söylenecek çok şey var ki en önemli gelişme burada yaşanmış. oyunun zorluk seviyesine göre AI nin davranış biçimi değişkenlik gösteriyor. prince zorluk seviyesi ve altında AI nin city-state etkileşimi yok mesela. ama prince zorluk seviyesinin üstünde AI ciy-state leri çok efektif kullanıyor. onlarla allied oluyor gerekirse onları işgal ediyor. prince zorluk seviyesinde AI ve siz eşitsiniz ama bu zorluk seviyesinin üstünde oyun AI ye ufak ufak avantajlar vermeye başlıyor. size tavsiyem oyuna ilk girdiğinizde en azından birazcık zorlansanızda zevk alabilmeniz için king zorluk seviyesinde başlamanız. eğer çok kritik hatalar yapmazsınız bu zorluk seviyesinde conquest tabanlı bile olsa kasmadan kazanabilirsiniz.

tek bir tile de 15-20 ordu bulundurmak eskide kaldı. artık bir tile sadece bir ordu bulundurabiliyorsunuz. alışması zor ama stratejik anlamda oyunu derinleştirdiğini söyleyebilirim.

civ4 ün en beğenilen yanı oyuna dinlerinde eklenmiş olmasıydı. civ5 çıktığında baya bi eleştirilmişti dinler oyundan çıkartıldığı için. brave a new world da din etkileşimi oyuna civ4 den bile iyi aktarılmış. medeniyetiniz sınırları içerisinde doğan ilk great prophet ile medeniyetinizin dinini seçmeniz mümkün. seçtiğiniz din ile ilgili pek çok avantajlar elde etmeniz mümkün. bu elde ettiğiniz avantajları en etkili şekilde koruyabilmeniz ve en efektif şelikde yararlanabilmeniz adına seçtiğiniz dini tüm şehirlerinize yaymalısınız. bu noktada AI sizi çıldırtabilir. o da misyonerlerini sizin şehirlerinize göndererek dininizi yaymanızı engelliyor. o yüzden tavsiyem her şehirde bir misyoner bulundurmanız yönünde.

stratejik kaynakları da dikkatli kullanmalısınız ve mümkün oldukça da daha fazlasını ele geçirmelisiniz çünkü her ürettiğiniz atlı birlik kaynağınızdan 1 eksilmesine neden oluyor. o yüzden ordu kurarken har vurup harman savurmak yok artık.

şimdilik bu kadar.

iyi oyunlar.

Günlerimi, haftalarımı, aylarımı çalan enfes oyun. büyük iskender ile tüm zaferleri kazanıp bilimsel zaferi başaramadığım oyundur. Un var, şeker var ama helva yapamıyorum. Mnsktmn uzay aracının tüm parçalarını üretmeme rağmen bir türlü uzaya gönderemedim varsa bi küçük önerinizi alırım.
(bkz: uzak durulması gereken oyunlar)

muazzam vakit geçirten oyun. hem kanuni ile hem de inkalarla dünyanın amınakoydum. yaşasın nükleer gelişme!