karaçay çerkes cumhuriyeti

Kuzey Kafkasya'da bulunan, Rusya Federasyonu üyesi bir cumhuriyettir. Yüzölçümü 14.100 km²'dir. Başkenti Çerkessk olup, ikinci büyük kenti de Karaçayevsk'dir.

http://galeri.uludagsozlu...raçay-çerkes-cumhuriyeti/

90'lı yılların sonunda karaçay ve çerkes'lerin büyük problemler yaşadığı bir rusya federasyonu eyaleti... karaçay'lar, eyaletin yönetimini ele geçirmişler, "biz türk'üz" gibi bir çıkış yapmışlar, eyalette yaşayan çerkes, rus ve abazaları baskı altına almışlardı. hatta eyaletin karaçay ve çerkes diye ikiye ayrılması gündemdeydi.

şu an durum nedir, bilmiyorum.

(bkz: kabartay balkar cumhuriyeti)
(bkz: adige cumhuriyeti)

Nogay tatarcasının resmi dil olduğu anavatan.

yarı türk-yarı çerkes cumhuriyeti.
özerk türk devletleri arasında sayılmaktadır.

ilk kez duyduğum kuvvetle muhtemel yer altı zenginliği veya stratejik pozisyonu sebebiyle özerklik verilmiş devletçik. yeryüzündeki sayısız lüzumsuz devletten biri..

Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti Rusya Federasyonu içinde, Stavropol krayında (bölge) bir yönetim birimi (oblast) iken, 1993'de özerkleşmiş bir federe cumhuriyet durumundadır. 1864'teki büyük sürgüne 1880'lere doğru artarak katılan bölge halkı Türkiye, Suriye gibi ülkelere sıklıkla yerleşti. 1917 yılında yaşanan Bolşevik ihtilali'yle girişilen bağımsızlık hamleleri Karaçay-Çerkes bölgesinde Beyaz Ordu tarafından bastırıldı. Sonraki dönemde, Kızıl Ordu'nun egemenliği ele geçirmesiyle bölgede yaşayanlar Sovyetler Birliği yönetimine girmiş oldular. Halk, 1944 yılına kadar topraklarında özerk olarak yaşadı; ancak 2. dünya savaşından sonra 1944 yılında "Karaçaylar" kitle halinde Adıge ve Abhazlardan da bazı aileler Orta Asya'nın çeşitli bölgelerine ve Kazakistan'a sürüldüler.Bu ikinci sürgün sonrası nüfusta önemli bir kayıp oldu; neredeyse yarı yarıya azaldı. 1957'de sürgünden dönen halk, bölgeye yeniden yerleşmeye başladı. Bunun sonucunda Karaçay-Çerkes Özerk Yönetim Birimi kuruldu. Bugün özerk cumhuriyetin nüfusunun %30'unu Turani kökenli Karaçaylar, %10'unu Adıgeler, %45'ini Ruslar ve kalan %15'lik kısmını Abhaz ve Nogay grupları oluşturur. Bölgede küçük oranda Rum nüfusu da mevcuttur. Karaçay-Çerkes bölgesi, 1992 yılında federasyon anlaşması gereği cumhuriyet statüsüne yükseltilmiştir.
Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti'nin, batı ve kuzeybatıdan Krasnodar krayı, kuzeydoğudan Stavropol krayı, güneyden Gürcüstan ve Abhazya, doğudan Kabardey-Balkar Federe Cumhuriyeti ile sınırları vardır.
Ülke kuzeyden güneye yükselirken Abhazya ve Gürcüstan sınırında en yüksek kesime ulaşır. Bu yüksek kesim, Abhazya ve Gürcüstan sınırında bir duvar halini alır. Karaçay-Çerkes, Kabardey-Balkar Cumhuriyetleri topraklarının birleştiği bir yerde bulunan Elbrus, Dıh Tav, Dombay(4407 m.) bu dik silsile üzerindeki önemli doruklardır. 2200 metreye kadar çam, ladin ve köknar ormanları ile kaplı olan dağların daha yukarılarında Alp tipi otlak ve yaylalar bulunmaktadır. 3100 metrenün üstü ise buzullarla kaplıdır. Buzullarla beslenen Kuban (Psıj) nehrinin, Uçkulan, Hurzuk, Davut, Teberda, Arhız ve Laba kolları Karaçay-Çerkes Cumhuriyetinden doğmaktadır. Yine bu Cumhuriyet topraklarından doğan Kuma (Guim) Irmağı da Hazar denizine dökülür.
Bölge topraklarında yükselen zirvelerde buzullar da bulunmaktadır. Bunların en önemlileri Bızıngı ve Alibek'tir. Karaçay-Çerkes'te dağlar çam, köknar ve ladin ormanlarıyla kaplıdır. Karadeniz'e dökülen Kuban Irmağı'nın kaynak kısmını oluşturan akarsular (Kuban, Zelenchuk), Karaçay-Çerkes Özerk Cumhuriyeti'nin topraklarını sular.
Cumhuriyetin başkenti olan Çerkesk, Kuban Irmağı kenarında bir Kazak köyü olarak Stanitsa Batalpaşinskaya (Battal Paşa Köyü) adıyla kurulmuştur. Köyün adı 1931'de değiştirilerek Çerkesk denmeye başlamıştır. Yaklaşık 120.000 nüfusu olan Çerkesk sanayi (gıda, metalurji ve kimya) ve kültür şehridir.
Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti'nde 59 bin öğrencinin okuduğu 181 ortaokul, 5.100 öğrenciye eğitim veren teknik okul ve 4.100 öğrencili bir üniversite bulunmaktadır. Yılda Karaçay dilinde 47 bin, Adıge dilinde 6 bin kitap basılmaktadır. ilaveten Karaçay dilinde yayınlanan 2 dergi ile bir gazetenin tirajı oldukça yüksektir. Bu bölgede 200 kütüphane, 240 kulüp, çok sayıda müze ve tiyatrolar bulunmaktadır. Bölgede yaşayan Adıgeler Adıge dilinin Kabardey diyalektiğine yakın bir dil konuşurken, Karaçaylar Türk dilinin Kıpçak diyalektiğine giren dillerde konuşurlar.
Nüfusunun 55.000'i Adıge kökenli (Kabardey, Besleney), 35.000'i Abaza (Abazin), 160.000'i Karaçay, 13.000'i Nogay ve geri kalanı ise Rus, Ukraynalı, Oset, Ermeni ve diğer halklardan oluşur.
Ülke topraklarında yaşayan nüfusun büyük kısmını islam dinine mensup olanlar oluşturur. Müslüman halk büyük oranda Sünni olup, Hanefi mezhebine bağlıdır.
Ülkenin temel geçim kaynağını, tarım ve hayvancılık (koyun ve sığır) teşkil eder. Hububat, şeker pancarı, ayçiçeği, patates ve sebze en çok ekilen tarım ürünleridir. Ülkede 1989 yılı itibariyle 283 bin baş sığır, 28 bin baş koyun ve keçi, 20 bin baş at yetiştirilmiştir. Dünyaca ünlü Kafkas-Adıge atları Karaçay-Çerkes Cumhuriyetinde de yılda 20.000 ler seviyesinde yetiştirilmektedir. Keza koyun ve köpek yetiştiriciliği de önemli bir uğraştır. Ayrıca cumhuriyet toprakları içindeki Kafkas dağları önemli bir dağ turizmi potansiyeli oluşturmaktadır.
Karaçay-Çerkes Özerk Cumhuriyeti, yeraltı kaynakları bakımından zengin sayılır. Özellikle kömür, bakır, çinko, mermer, çimento, uranyum ve altın maden yatakları vardır. Petrokimya, gıda, makine ve tekstil sanayii gelişmiş olup, mevcut sanayi tesislerinin %65'i başkent Çerkesk şehri çevresindedir.
(Kaynak: KAFFED).

*kuruluş 3 temmuz 1991
*cumhurbaşkanı Raşid Temrezov
*başkent Çerkessk
*yüzölçüm 14,100 km2 (yozgat büyüklüğünde)
*nüfus 478.500