kiralık konak

tramvaydayım.

kendisine şefkatle bakan dedesine karşılık kucağındaki renkli kitabına bakışlar atan torununu görünce aklıma gelmiş kitap. çocuğun babası da eminim köşklerinde zevk u sefadayken valide hanım da büyük salonda pineklemektedir.

pek alakası yok ama aklıma geldi işte, tramvay demişken fatih harbiye geldi şimdi de. zaten seniha'yı da nerimanı da hep birbirine benzetir ve karıştırırım.

he unutmadan kızlar size bir çift lafım var: şinasimi ve hakkıcığımı üzdüğünüze değdi mi? hı?

"Ben evimi filimcilere kiraya veriyorum. 15 bin lira alıyorum Tayfun" repliğinin aklımıza kazındığı kolpaçino filmindeki konak .

betimlemelerin yoğun olduğu ahmet ümit kitaplarından haz almasam da, yakup kadri'nin kiralık konak romanındaki betimlemelerle mest olduğumu fark ettim.

Betimlemeler yerinde ve tadında. Hikayeye gelecek olursak;

Eşini kaybetmiş evin dedesi naim efendi alaturka bir kültürle yetişmiştir. Damadı leh bir asker olan servet bey ise alafranga merakları olan biridir. naim efendi'nin torunlarından seniha alafranga merakları olan iyi fransızca konuşan henüz 20'sine merdiven dayamış genç bir kızdır. cemil ise alaturka alafranga arasında olan abdülhamit dönemi gençlerindendir.

Konağın müdavimlerinden; naim beyin haz almadığı kasım paşa'nın oğlu faik bey ise tam bir frenk erkeği modundadır. iyi derecede fransızca ve ingizlice bildiği romanın satır aralarında yer almaktadır.

bir kardeş edasıyla büyüyen faik ve seniha arasında tutkulu bir aşka yelken açılır. Bu aşk sonrasında faik ve seniha ilk başlarda evliliği düşünmezler.

bu aşkın bir tasavvuru olarak, isimsiz mektuplar seniha'nın dedesi naim bey'ee ve babası servest bey'e gider. Alafranga adetlere yakınlığı ile bilinen servet bey, kızının yaşadıklarından ziyade, aldığı mektupların isimsiz olmasındaki ahlaki yoksunluğuna takılmaktadır.

Servet bey'e göre iki kişinin birbirini sevip, sevişmesi ahlaksızlık değildir fakat isimsiz bir mektup yazılması gayri ahlakidir.

büyük bir aşk yaşayan seniha ve faik'in birbirine olan güveni, faik bey'in kumar tutkusu yüzünden sarsılmaktadır. O gözünde büyüttüğü frenk edalı erkeğin, kumar borcu yüzünden kendisinden borç istemesi adeta onu, seniha'nın gözünde bir serseri gibi görmesine neden oldu.

tanzimat sonrası değişen yaşantılara atıfta bulunan bu romanda; ev yaşantısı, aile ilişkileri, tutkular, yaşanan aşklar harika betimlemelerle anlatılmaktadır.

Dinlendirici bir roman olmakla beraber, romanın satır aralarında yazıldığı döneme dair güzel tatlar bulmak mümkündür.

esasen, günümüzün yaşantısının o dönemlerde şekillendiğini görmek, anlamak ise romana ayrı bir tat katmaktadır.

iyi okumalar efendim.