bugün
- 21 eylül 2024 fenerbahçe galatasaray maçı99
- cumartesi gecesi fenerli yazarlar kucağa oturacak8
- eve çağıran erko22
- seks kasedinizi yaymakla tehdit edilse naparsınız9
- b'u r c u24
- neden sürekli kabız oluyorum17
- ya tarkan da ölürse10
- arkadaşlar sizce bu bana yakışır mı11
- sözlük erkeklerinin arabaları9
- fenerbahçe galatasaray derbi sonucu ne olur16
- metin arolat31
- klarnet calan sarapci koala 69
- amca diyen kasiyer kız8
- otobüste uyuyamamak8
- ctrlx9
- sözlükte nefret ettiğiniz yazarlar ve sebepleri10
- narin güran17
- bugün bir değişiklik yapalım bilgi entrysi girelim25
- kocam ol diyen kadın12
- bel çevreniz kaç cm12
- bimde çalışanda akıl var mı13
- anın görüntüsü33
- hangi sözlük kızıyla ne yapmak isterdin22
- nickli başlık açanlar kucağa alınacak12
- siber güvenlik başkanlığı9
- sudekiray12
- sağ yan ağrıması8
- menuet13
- hasta olsam geçmiş olsun der misiniz9
- bursa da başı açık öğretmen istmeyen okul müdürü19
- geçmiş olsun menuet13
- arkadaşlar beni neden insta'dan takip etmiyorsunuz12
- arkadaşlar cumaya neden gelmediniz11
- notaların cinsel ilişkiye girmesi10
- derbi sonrası mourinho'nun istifaya davet edilmesi11
- zafer partisi8
- uludağ sözlük discord grubu12
- sahilde eğlenen suriyeli genç erkek kardeşlerimiz14
- sözlükte tek destekçimin true olması8
- kuresel ikinma'nın ne biçim yetkili olması11
- çekrekliğe bi vursak yüzde 75i boşa gider10
- türk sevmeyip afgan ve suriyeli seven yazarlar17
- bana aşık yazarlar15
- kuresel ikinma'ya yetkili diyen zavallılar10
- gocu silik yesin kampanyası15
- doritoslu çiğ köfte16
- menuet'in çok gergin ve sinirli olması9
- ey müslümanlar inananlar haydi cumaya allah yoluna9
- gocu isimli küfürbazın çaylak olması10
- umut halil icardi9
Hemen hepimiz kredi kartı kullanıyoruz. Sonuçta paranın bizim cebimizden çıktığını bile bile keyifle yanımızda taşıyor, puan kazandıkça mutlu oluyoruz.
Bildiğimiz gibi bu kartların üstlerinde 16 haneden oluşan bir sayı yer alıyor. ilk bakışta rastgele rakamlardan oluşuyormuş gibi görünen bu numaraların aslında bazı özellikleri var.
Kartın üzerindeki numaranın ilk haneleri, kredi kartı tipini tarif ediyorlar. 4- rakamı ile başlayanlar Visa; 51-, 52-, 53-, 54-, 55- ile başlayanlar Mastercard… American Express ise 34- ve 37- ile başlıyor.
Kontrol Hanesi
Kredi kartı numaraları, ATMlere girilir, internette kullanılır, evraklara yazılır. Bütün bu aşamalarda numaraların yazımında hata yapılabilir. Hata ihtimalini olabildiğince azaltmak için, kredi kartı numaralarına bir kontrol hanesi eklenmiştir.
Tipik 16 haneli bir kredi kartı numarasının ilk 15 hanesi bankaca belirlenir. Ancak kontrol hanesi olarak isimlendirilen son hane, diğer hanelere göre matematiksel olarak belirlenen bir rakamdır.
Kontrol hanesinin belirlenmesi için kullanılan matematik formülü, IBM mühendislerinden Hans Peter Luhn tarafından 1954 yılında oluşturulur.
Elbette tek bir kontrol hanesiyle bütün hataların tespit edilebilmesi mümkün değildir. Sonuçta 10’da bir ihtimalle doğru rakam yazılabilir. Ancak Luhn algoritmasının, tek hanede yapılan hataları tespit ediyor oluşu güçlü tarafıdır. Mesela 9 rakamını yanlışlıkla 6 olarak yazarsanız, kontrol hanesine takılır. Bunun dışında birbirini takip eden iki hanenin yerlerinin yanlış yazılmasını da neredeyse her zaman engeller. Bu hataların kredi kartı numaralarını yazma sırasında sıkça yapıldığı göz önünde bulundurduğumuzda, kontrol hanesinin her gün belki binlerce kere işe yaradığını anlayabiliriz.
Luhn Algoritması
Kendisinden bu kadar bahsettikten sonra, kontrol hanesinin nasıl hesaplandığını anlatmamak olmaz. Üstelik hesaplaması da gayet kolay:
Sağdan saymaya başlayarak her çift hanedeki rakam 2 ile çarpılır. Sonuç 2 haneli çıkarsa, bu iki hane toplanarak tek bir hane elde edilir. (Mesela 5 sayısı varsa, 2 ile çarpılıp 10 elde edilir. 1 ve 0 toplanır, 1 sonucu çıkar.)
Daha sonra elde edilen bu sayılar ve tek hanelerdeki sayılar toplanır. Çıkan sayıyı (örneğimizde 67), 10’un katlarına tamamlayacak rakam (Örneğimizde 70-67=3) kontrol hanemizi oluşturur.
5457623898234113
Hepsi bu kadar!
Diğer Alanlar
Numaraların doğru yazılıp yazılmadığını anlamak için kontrol hanelerinden yararlanmak, bir çok alanda kullanılagelen bir şey. Kitap ve süreli yayınların ISBN numaraları, araçların VIN numaraları, barkodlar bu alanlardan sadece bazıları.
Bildiğimiz gibi bu kartların üstlerinde 16 haneden oluşan bir sayı yer alıyor. ilk bakışta rastgele rakamlardan oluşuyormuş gibi görünen bu numaraların aslında bazı özellikleri var.
Kartın üzerindeki numaranın ilk haneleri, kredi kartı tipini tarif ediyorlar. 4- rakamı ile başlayanlar Visa; 51-, 52-, 53-, 54-, 55- ile başlayanlar Mastercard… American Express ise 34- ve 37- ile başlıyor.
Kontrol Hanesi
Kredi kartı numaraları, ATMlere girilir, internette kullanılır, evraklara yazılır. Bütün bu aşamalarda numaraların yazımında hata yapılabilir. Hata ihtimalini olabildiğince azaltmak için, kredi kartı numaralarına bir kontrol hanesi eklenmiştir.
Tipik 16 haneli bir kredi kartı numarasının ilk 15 hanesi bankaca belirlenir. Ancak kontrol hanesi olarak isimlendirilen son hane, diğer hanelere göre matematiksel olarak belirlenen bir rakamdır.
Kontrol hanesinin belirlenmesi için kullanılan matematik formülü, IBM mühendislerinden Hans Peter Luhn tarafından 1954 yılında oluşturulur.
Elbette tek bir kontrol hanesiyle bütün hataların tespit edilebilmesi mümkün değildir. Sonuçta 10’da bir ihtimalle doğru rakam yazılabilir. Ancak Luhn algoritmasının, tek hanede yapılan hataları tespit ediyor oluşu güçlü tarafıdır. Mesela 9 rakamını yanlışlıkla 6 olarak yazarsanız, kontrol hanesine takılır. Bunun dışında birbirini takip eden iki hanenin yerlerinin yanlış yazılmasını da neredeyse her zaman engeller. Bu hataların kredi kartı numaralarını yazma sırasında sıkça yapıldığı göz önünde bulundurduğumuzda, kontrol hanesinin her gün belki binlerce kere işe yaradığını anlayabiliriz.
Luhn Algoritması
Kendisinden bu kadar bahsettikten sonra, kontrol hanesinin nasıl hesaplandığını anlatmamak olmaz. Üstelik hesaplaması da gayet kolay:
Sağdan saymaya başlayarak her çift hanedeki rakam 2 ile çarpılır. Sonuç 2 haneli çıkarsa, bu iki hane toplanarak tek bir hane elde edilir. (Mesela 5 sayısı varsa, 2 ile çarpılıp 10 elde edilir. 1 ve 0 toplanır, 1 sonucu çıkar.)
Daha sonra elde edilen bu sayılar ve tek hanelerdeki sayılar toplanır. Çıkan sayıyı (örneğimizde 67), 10’un katlarına tamamlayacak rakam (Örneğimizde 70-67=3) kontrol hanemizi oluşturur.
5457623898234113
Hepsi bu kadar!
Diğer Alanlar
Numaraların doğru yazılıp yazılmadığını anlamak için kontrol hanelerinden yararlanmak, bir çok alanda kullanılagelen bir şey. Kitap ve süreli yayınların ISBN numaraları, araçların VIN numaraları, barkodlar bu alanlardan sadece bazıları.
güncel Önemli Başlıklar