gereksiz bir bilgi ver

işin zevk kısmı bir tarafa özellikle yoğun olduğumuz dönemlerin vazgeçilmez içeceğidir çay ve kahve. çünkü kendimizi dinç ve zinde hissetmemizi sağlar.

peki, bu nasıl olur?

acaba bu içecekler beynimize ekstradan enerji mi vermektedir? bunu anlamak için gelin insan beynine yakından bakalım.

adenozin ya da herhangi bir molekül, beyinde etki gösterebilmek için reseptör dediğimiz yapılara bağlanmak zorundadır. bağlanamazlarsa etki gösteremezler, tıpkı anahtar-kilit ilişkisinde olduğu gibi.

uyanık olduğumuz dönemde, adenozin beynimizde birikmeye başlar ve belirli bir düzeye ulaşınca beyindeki ilgili reseptörlere bağlanır. bu bağlanma sonucunda kendinizi yorgun ve uykulu hissedersiniz.

peki, bu sistemde kahve nasıl etki göstermektedir?

gelin, hep beraber kahvemizden bir yudum aldığımızda beynimizde tam olarak neler olmaktadır, ona bakalım. kahvenin içerisinde bulunan kafein yapısal olarak adenozine çok benzer. beyne gelen kafein molekülü adenozinle yarışarak adenozinin bağlanacağı reseptörlere bağlanır. adenozin buralara bağlanamadığı için etki göstermez ve siz de uykulu ve yorgun hissetmezsiniz.

ama şunu unutmayalım lütfen. çok fazla kafein tükettiğinizde beyninizde daha fazla adenozin reseptörü üretilir. bu da aynı sonucu alabilmek için daha fazla kafein tüketmeniz gerektiği anlamına gelir. ya da kahve içmediğinizde daha fazla yorgunluk hissedeceksiniz demektir. çünkü adenozinlerin bağlanacağı reseptör sayısı artmıştır. aslında çayın yaptığı etki de benzer mantığa dayanır.

özetle kahve ya da çay size enerji vermez. asıl yaptıkları şey, yorgun hissetmenizi sağlayacak maddenin etki göstermesini engellemektir.