eski türk paraları

Miras kalacak olan koleksiyondan kesitler var galeride asıl merak edilen cumhuriyet dönemi finansal tarihidir.

Yaklaşık on yıldan beri koleksiyonunu yaptığım paralardır. Haliyle bu konuda birçok bilgi sahibi oldum.

Şu ana kadar 9 emisyon yani dönem parası basılmış. Şu an tedavülde olanlar 9.emisyon paralar. Benim elimdeki en eski para 5.emisyon basım 50 lira. Ayrıca madeni para olarak da en eskisi 170 yıllık olan 20’den fazla Osmanlı parası var elimde.

işin içine girince çok daha fazla detay öğreniyorsunuz ve bir kağıdın bu kadar değerli olmasına şaşırıyorsunuz. En değerli banknot ise 1927 basım bin Türk lirası. Şu an piyasada sadece 7 tane olduğu tahmin ediliyor. Tahmini değeri ise 300 bin ile 500 bin arasında değişiyor.

Yukarıda bahsi geçen 1927 basımı bin Türk lirası budur. Harf devriminden önce basıldığı için üzerindeki yazılar Osmanlı Türkçesi’dir. Ola ki dedeniz, neneniz bu paradan sakladıysa başınıza devlet kuşu kondu demektir.

görsel

Bir diğer önemli banknot da 5. Emisyon olan ve halk arasında “mor binlik” olarak bilinen bin Türk lirasıdır.

Zamanında bu paraya sahip olanın zengin kabul edildiği Kısıtlı sayıda basılmış bir paradır. Günümüzde berbat durumda olanları bile 500 tl’ye Satılıken iyi durumda olanların değeri 10 bin tl’ye kadar çıkabiliyor.

görsel

koleksiyonunu yaptığım paralar.

koleksiyon da bir zanaattır. göre göre öğrenirsiniz inceliğini. mesela 1970'lerde kullandığımız akmonitaller vardı. mesela bunların çil olanını tespit etmek kolay bir iş değildir. 10 bin tane falan akmonital görmüşlüğünüz olması gerekir gerçek dereceyi muhakeme edebilmek için.

bu paralardan en ilginci “batan gemi paraları”dır.

türkiye, 1940’lı yıllara kadar kendi parasını basmamıştır. gerek merkez bankasının kurulmamış olması, gerekse banknot basacak teknolojik aletlerin olmaması nedeniyle 5. emisyona kadar paralarımız ingiltere ve almanya’da basılmıştır.

3. emisyon ismet inönülü paralar için ingiltere için anlaşılmış ve paralar gemiye yüklenmiş ve ikinci dünya savaşı’nın en hararetli günlerinde türkiye’ye gelmek üzereyken pire limanı’nda para yüklü bu gemi bombalı hava saldırısına uğramış ve batmıştır. kıyıya vuran paralar halk tarafından toplanmış, ankara hükümeti ise paraları daha tedavüle çıkmadan geçersiz kılmıştır.

günümüzde bu paralar koleksiyonların en ilginç ve deniz suyu lekeli parçalarıdır.

görsel